ประเพณีการจัดงานศพวันแรก
อัพเดทล่าสุด: 9 ส.ค. 2025
32 ผู้เข้าชม
งานศพในสังคมไทยถือเป็นพิธีกรรมสำคัญที่สะท้อนความผูกพัน ความกตัญญู และการแสดงความเคารพต่อผู้ล่วงลับอย่างลึกซึ้ง โดยเฉพาะในวันแรกของการจัดงาน ซึ่งมักเต็มไปด้วยบรรยากาศแห่งความอาลัย บทความนี้จะพาไปรู้จักแต่ละขั้นตอนที่เกิดขึ้นในวันแรกของงานศพ ตามประเพณีไทยที่ยังคงสืบสานกันมาช้านาน
- การรดน้ำศพ: พิธีแห่งการอำลาครั้งสุดท้าย
หลังจากญาติได้รับศพจากโรงพยาบาลแล้ว ศพจะถูกนำมายังบ้านหรือวัดเพื่อประกอบพิธี รดน้ำศพ ซึ่งเป็นขั้นตอนที่ผู้ร่วมงานจะได้แสดงความอาลัยต่อผู้ตายอย่างใกล้ชิด
ในพิธีนี้ ศพจะถูกจัดให้นอนบนเตียงหรือลงโลงแบบเปิดฝา แขนของผู้เสียชีวิตจะถูกวางพาดไว้ด้านบน มือประนม และมีภาชนะรองรับน้ำรด
ผู้ร่วมงานจะรดน้ำที่มือของผู้ล่วงลับ โดยใช้ขันน้ำเงินและพานรอง น้ำที่ใช้มักเป็นน้ำอบน้ำปรุงหอม เพื่อแสดงความเคารพและอำลาอย่างสุภาพ โดยเริ่มจากญาติสนิทก่อน แล้วจึงต่อด้วยแขกคนอื่น ๆ ต่อแถวรดน้ำอย่างเป็นระเบียบ
⸻
2. การบรรจุศพลงในโลง: ความเรียบร้อยก่อนการสวด
หลังเสร็จพิธีรดน้ำศพแล้ว เจ้าหน้าที่หรือญาติจะช่วยกันนำร่างของผู้ล่วงลับบรรจุลงในโลงศพอย่างนุ่มนวลและเคารพ บางครอบครัวอาจใส่ของใช้ส่วนตัว หรือสิ่งของที่ผู้เสียชีวิตรักลงไปในโลงด้วย
การปิดฝาโลงมักทำอย่างเรียบง่าย เงียบสงบ และเต็มไปด้วยความอาลัย โดยมีพระสงฆ์หรือผู้นำพิธีสวดบทกรวดน้ำเพื่อส่งบุญกุศลให้ผู้วายชนม์
⸻
3. การแต่งดอกไม้: การประดับความอาลัยด้วยความงาม
โลงศพและพื้นที่รอบศาลาวัดจะถูกตกแต่งด้วยดอกไม้สด เช่น ดอกเบญจมาศ ดอกลิลลี่ ดอกกุหลาบ หรือกล้วยไม้ ซึ่งมีความหมายถึงความบริสุทธิ์ สงบ และการจากไปอย่างสง่างาม
การแต่งดอกไม้นี้ไม่ได้มีเพียงจุดประดับเท่านั้น แต่ยังเป็นสัญลักษณ์แห่งความเคารพ ความรัก และการส่งผู้เสียชีวิตไปสู่ภพภูมิที่ดี
⸻
4. การมอบพวงหรีด: สื่อแทนใจจากผู้มาร่วมอาลัย
แขกที่มาร่วมงานมักเตรียม พวงหรีด มามอบให้แก่ครอบครัวผู้เสียชีวิต โดยพวงหรีดอาจทำจากดอกไม้สด ดอกไม้แห้ง หรือแบบรักษ์โลก เช่น พัดลม หนังสือ หรือสิ่งของที่นำไปใช้ประโยชน์ต่อได้
พวงหรีดจะถูกจัดวางรอบศาลาหรือรอบโลงศพ พร้อมป้ายชื่อผู้มอบ ซึ่งแสดงถึงความเคารพและความสัมพันธ์ที่มีต่อผู้เสียชีวิต
⸻
สรุป: ความงามของประเพณีและหัวใจของความอาลัย
วันแรกของงานศพแม้จะเต็มไปด้วยความเศร้าโศก แต่ก็เปี่ยมด้วยความรัก ความเคารพ และความผูกพันที่ผู้คนแสดงออกผ่านพิธีกรรมที่เรียบง่ายแต่ลึกซึ้ง ไม่ว่าจะเป็นการรดน้ำศพ การบรรจุศพ การตกแต่งดอกไม้ หรือการมอบพวงหรีด ล้วนเป็นการบอกลาอย่างสง่างาม และสื่อให้เห็นถึงคุณค่าของชีวิตและความกตัญญูในวัฒนธรรมไทย
สั่งพวงหรีดที่ พวงหรีด จงธรรมดี ส่งฟรีถึงศาลา เปิดบริการทุกวัน พร้อมแบบหลากหลายให้เลือก
พวงหรีดใกล้วัด พวงหรีดพัดลม พวงหรีดดอกไม้สด พวงหรีด สั่งพวงหรีด พัดลมพวงหรีด พวงหรีดใกล้ฉัน www.wreathchongthamdee.com
บทความที่เกี่ยวข้อง
การสวดศพนั้น ไม่ใช่การสวดเพื่อให้ผู้ตายไปสู่สรวงสวรรค์หรือบรรเทากรรมอย่างที่หลายคนเข้าใจผิด แต่เป็นการสวดเพื่อมุ่งประโยชน์แก่คนเป็นที่ยังอยู่ เพราะเมื่อคนเราเสียชีวิตไปแล้ว จิตก็ออกจากร่างไปตามภพภูมิของตน ไม่สามารถได้ยินหรือรับรู้สิ่งใด ๆ ได้อีกแล้ว
วัดส่วนใหญ่ในประเทศไทยสามารถจัดงานศพได้ เนื่องจากวัดเป็นศูนย์กลางของชุมชนมาตั้งแต่อดีต และมีบทบาทสำคัญในการทำหน้าที่ทางศาสนาและพิธีกรรมต่างๆ การจัดงานศพในวัดจึงเป็นสิ่งที่สอดคล้องกับวิถีชีวิตและความเชื่อของคนไทยอย่างลงตัว วัดที่มีความพร้อมในการจัดงานศพมักจะมีสิ่งอำนวยความสะดวกที่จำเป็น เช่น ศาลาบำเพ็ญกุศล ที่ใช้สำหรับตั้งสวดอภิธรรมศพ, เมรุสำหรับฌาปนกิจ, และที่จอดรถ การมีสิ่งอำนวยความสะดวกเหล่านี้ทำให้ครอบครัวผู้เสียชีวิตสามารถประกอบพิธีได้อย่างครบถ้วนและสะดวกสบาย
ถ้ามีคนเสียชีวิตที่บ้าน (โดยเฉพาะเสียชีวิตเอง ไม่ได้อยู่ในสถานพยาบาล) ญาติจะต้องดำเนินการหลายขั้นตอนตั้งแต่การแจ้งเหตุ ไปจนถึงการจัดพิธีศพ โดยสามารถสรุปขั้นตอนที่ควรทำ